Wanneer woorden tekortschieten, kan een tastbaar symbool helpen om herinnering en verbinding vorm te geven. Een houten staf ter herinnering is zo’n bijzonder symbool.
In een lange tak krijgen verhalen en herinneringen vorm. Het ritueel van het maken van een staf past bij een persoonlijke uitvaart, maar kan ook al tijdens het leven diepe betekenis hebben. Uiteindelijk heb je iets om echt vast te houden, mee te nemen en door te geven.
Wat is een herinneringsstaf?
Een staf ter herinnering is méér dan een houten voorwerp. Het zoeken en vormgeven is een groeiproces: van de eerste lijnen en patronen, via het handwerken, tot aan de bijdragen van familie en vrienden bij en na het afscheid.
Zo ontstaat een levend document van liefde, dat steun geeft in leven en rouw en dat uiteindelijk kan worden doorgegeven als symbool van verbinding tussen generaties.
Een herinneringsstaf ontstaat niet zomaar. Het hout wordt zorgvuldig gekozen, vaak van een plek met betekenis. Soms trekt juist een knoest of bocht in de tak de aandacht, omdat deze onderdeel kan worden van het verhaal. Voor het bewerken is wilgenhout zacht en prettig om mee te werken.
De staf kan ook daadwerkelijk als wandelstaf gebruikt worden. De greep komt daarbij op de juiste hoogte: staand, met de arm in een hoek van 90 graden. Boven de greep is nog zo’n twintig centimeter ruimte.
Na de selectie begint het proces van vormgeven. Met messen, vijlen en branders kunnen symbolen, woorden of boodschappen in het hout worden aangebracht. Zo krijgt de staf langzaam een ziel: hij vertelt iets over de persoon, de familie en de gedeelde ervaringen. Iedere insnede, gravure en brandlijn maakt de staf rijker. Het maken zelf wordt daarmee al een ritueel dat herinneringen tastbaar maakt.
Helend en krachtig ritueel bij ziekte en verlies
Het bewerken van een staf is een tijdrovend proces en kan daardoor ook tijdens een ziekteproces van waarde zijn. Wie ziek is, kan beginnen met het maken van een eigen staf. Het werken met hout – het schuren, tekenen, branden kan rust geven en een manier zijn om gevoelens te uiten.
Daarnaast kan het proces samen worden beleefd. Familie of vrienden voegen een woord of symbool toe, waardoor de staf groeit als een document van liefde en steun. Deze symbolische staf kan daarna ook tijdens en na het afscheid verder worden aangevuld.
Een staf die blijft groeien na het afscheid
Een herinneringsstaf hoeft niet af te zijn bij de uitvaart. Tijdens een ceremonie kan de staf bijvoorbeeld in de ruimte staan, zodat aanwezigen een naam, symbool of boodschap toevoegen. Ook in de periode van rouw kan hij verder gevuld worden met verhalen en tekens.
Zo wordt de staf een levend symbool dat meegroeit met de nabestaanden, net zoals herinneringen zich door de tijd blijven ontwikkelen.
Hoe start je met het maken van een staf: hulp, inspiratie uit natuur en rituelen
Houtkunstenaar Rogier Vogelzang van www.creanatura.nl laat zien hoe natuur en creativiteit samengaan. Zijn wandel- en natuurstokken zijn uniek, en tijdens workshops leren mensen hoe ze zelf een staf kunnen maken. Een prachtig startpunt om dit ritueel alleen of samen te beleven.
Gebruik van de staf: wandelen en pelgrimage
Door de staf te gebruiken tijdens wandelingen of een pelgrimstocht krijgt hij extra diepte en doorleefdheid. Voor rouwverwerking kan de Walk of Grief op Terschelling inspireren. Deze pelgrimsroute door duinen, bossen en stranden nodigt uit om met herinneringen te wandelen en ruimte te maken voor verlies. Een staf kan hier letterlijk steun bieden, maar ook symbool staan voor de verhalen die iemand meeneemt op pad. Meer informatie vind je op http://www.walkofgrief.nl
Een staf binnen de persoonlijke uitvaart
Binnen een uitvaart in Zwolle of Oegstgeest kan een herinneringsstaf een bijzondere plaats innemen. Nabestaanden kunnen ervoor kiezen om de staf tijdens de ceremonie te gebruiken, hem bij het graf of thuis te bewaren, of hem na verloop van tijd door te geven aan een volgende generatie.
In een uitvaartwensenregister kan worden vastgelegd wie een staf na overlijden ontvangt, of hoe deze moet worden ingezet tijdens het afscheid. Zo wordt een herinneringsstaf onderdeel van een persoonlijke nalatenschap.
Bij Attendo Uitvaartzorg maken we ruimte voor zulke persoonlijke rituelen. Een staf ter herinnering sluit aan bij onze visie: een afscheid dat raakt en blijft verbinden.
zie ook;
