Rouwfotografie
Als uitvaartleider bespreek ik de uitvaart van de net overleden dierbare haast altijd met meerdere personen; partner, kinderen, ouders, soms bijgestaan door (schoon)familie of naaste vriend. De (uiteindelijke) beslissingen worden meestal genomen door een klein groepje van twee of drie mensen. Het is mìjn kunst om de vragen in de goede volgorde te stellen, en ook niet allemaal op de eerste dag. Ik merk vrij snel een grondhouding van ja of nee en dan vragen de gevolgen van de keuze meer aandacht dan de keuze zelf (bijvoorbeeld: als wij derden afscheid willen laten nemen, is het mooi als de kist nog open is en daar moeten we dan wel rekening mee houden. Of: als de kinderen de kist begeleiden kunnen ze niet tegelijkertijd bij hun eigen kinderen zijn.).
Bij andere vragen sta ik wat nadrukkelijker stil en één daarvan is 'Willen jullie dat er foto’s gemaakt worden?'. Voor mij is dat een zeer wezenlijke vraag, die een zorgvuldige afweging verdient. Niet zelden hoor ik een direkt 'nee' en ik denk dat dat komt omdat de mensen heel snel bij zichzelf de vergelijking trekken met een externe en veel geld kostende trouwfotograaf. Maar dat is mijn bedoeling helemaal niet. De rouwfotograaf – een vak apart en hulde voor die beroepsgroep!! - maakt inderdaad een bijzondere foto- of film-reportage, maar het mag en kan ook eenvoudiger.
Nee is namelijk nee en dan zijn ze er niet en de herinnering vervaagt, met een onvoorspelbare snelheid. Een foto roept een herinnering op, die veel groter is dan het beeld zelf. Foto’s zijn ook mooie hulpmiddelen bij het voeren van een gesprek of bij het verslag doen van een gebeurtenis. Op de dag van de uitvaart dient de fotograaf – nog meer dan de uitvaartleider – onzichtbaar en onhoorbaar aanwezig te zijn, op de juiste plaats en op de juiste tijd. Enige ervaring is dan wel van belang, net zoals het besef dat de fotograaf die dag fotograaf is en zich dus niet tegelijk als familielid kan gedragen. Ook gesterkt door alle ervaringen achteraf: het zal u duidelijk zijn dat ik een groot voorstander ben van een rouwfotograaf, die duidelijke instructies krijgt en voor dertig mooie foto’s zomaar honderd plaatjes schiet.